Physignathus cocincinus

De Physignathus cocincinus, beter bekend als de Chinese wateragame, is een opvallende en populaire hagedissoort binnen de reptielenhobby. Deze hagedis is afkomstig uit Zuidoost-Azië, met name uit landen als China, Vietnam, Laos en Cambodja, waar ze meestal te vinden zijn in de buurt van waterbronnen in tropische regenwouden.

Uiterlijk

De Chinese wateragame is een vrij grote hagedis die tot ongeveer 90 cm lang kan worden, inclusief de lange staart die meer dan de helft van hun totale lengte kan uitmaken. Ze hebben een slank lichaam en een lange staart, die ze gebruiken om te balanceren en te zwemmen. Hun huid is levendig groen, wat hen helpt om te camoufleren in hun natuurlijke habitat. Ze hebben een karakteristieke, stekelige kam langs hun rug die begint bij hun nek en doorloopt tot aan hun staartbasis. Hun poten zijn sterk en goed aangepast aan klimmen, met scherpe klauwen en krachtige spieren.

Gedrag

Chinese wateragamen zijn semi-aquatisch en zeer goed in zwemmen. Ze brengen veel tijd door in bomen, maar ze zijn ook uitstekende zwemmers en kunnen onder water blijven om aan roofdieren te ontsnappen of om te jagen. Ze zijn overdag actief en hebben een zachtaardig karakter, hoewel ze in stressvolle situaties kunnen bijten of met hun staart slaan.

Verzorging

Voor een goede verzorging van de Chinese wateragame is het belangrijk om een omgeving te creëren die hun natuurlijke habitat zo goed mogelijk nabootst.

Huisvesting

• Terrarium: De Chinese wateragame heeft een groot verticaal georiënteerd terrarium nodig vanwege hun klimgedrag. Een terrarium van minimaal 120x60x150 cm (lengte x breedte x hoogte), is geschikt voor één volwassen exemplaar. Het terrarium moet een goede ventilatie hebben. Liefst in een kas met een vijver, ruimte kan niet groot genoeg zijn.
• Temperatuur en Verlichting: Overdag moet de temperatuur in het terrarium tussen de 25°C en 32°C liggen, met een warmere basking spot van rond de 35°C. 's Nachts mag de temperatuur dalen tot ongeveer 22-25°C. Zorg ook voor een UVB-lamp om de benodigde UV-straling te bieden, die essentieel is voor de opname van calcium. Mijn ervaring is dat een seizoen met wat lagere temperaturen de voortplanting stimuleert.
• Vochtigheid: De luchtvochtigheid in het terrarium moet hoog zijn, rond de 70-80%. Dit kan bereikt worden door regelmatig te sproeien met water en door het plaatsen van een groot waterbassin waarin de agame kan zwemmen.
• Inrichting: Het terrarium moet voorzien zijn van sterke takken en schuilplaatsen, evenals planten (echt of nep) die hen een gevoel van veiligheid geven. Een groot watergedeelte is ook essentieel omdat ze graag in het water zitten en zwemmen.
• Aantal:   Omdat ze sterk territoriaal  zijn,   1 mannetje en vrouwtje in een terrarium.   Zelfs in een kas met 20 m2 zoeken ze  elkaar al op.  Het begint met kop knikken, de staart kwispelen,  als de ander dan niet uit het zicht verdwijnt gaan ze in de aanval over!

 

 

Voeding

• Dieet: Chinese wateragamen zijn omnivoren, maar hun dieet bestaat voornamelijk uit dierlijk voedsel. Ze eten een verscheidenheid aan insecten zoals krekels, sprinkhanen, en wormen, maar ook af en toe kleine vissen of knaagdieren zoals pinky muizen. Daarnaast kunnen ze ook af en toe fruit en groenten eten, zoals aardbeien, mango en wortelen.
• Supplementen: Het is belangrijk om voedsel te bestrooien met calcium- en vitaminenpoeder, vooral met vitamine D3, om botproblemen te voorkomen.

 

 

Gezondheid

Regelmatige controle van de gezondheid is belangrijk. Let op tekenen van stress, zoals verminderde eetlust, verandering in gedrag, of fysieke symptomen zoals gezwollen ledematen of zachte kaken, wat kan duiden op metabole botziekte. Daarnaast moet het water in het terrarium regelmatig ververst worden om infecties te voorkomen.

Met de juiste zorg kunnen Chinese wateragamen 10 tot 15 jaar oud worden in gevangenschap. Ze zijn prachtige dieren om te houden, maar ze vragen wel om een toegewijde verzorger die in staat is om hun complexe behoeften te begrijpen en te vervullen.

 

Voortplanting

Eieren worden begraven in vochtige grond of zand.   Het zijn langwerpige leerachtige eieren van ongeveer 2 cm.   Mijn grootste succes met uitbroeden is met een bakje met vochtige sphagnum  rond de 28 graden, dit duurt ongeveer 60 dagen.  De leerachtige schaal neemt dan vocht op waarbij de eieren dan rond worden als knikkers.  Hieruit komen jongen van rond de 10 cm.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Indochinese_wateragame

https://www.licg.nl/media/3678/groene_wateragame_bijsluiter6_0ht.pdf

 

Lang lang geleden kreeg ik van (wijlen) Wim Tomey op de Paludarium vereniging een getyped velletje  met zijn reisverslag over wateragamen, deze toen ingescanned met OCR:

DE GROENE BOOMDRAAK UIT HET NEVELWOUD 
(Physignathus cocincinus)

Copyright W.A. Tomey

Gedurende een van mijn talrijke tochten door het oerwoudgebied van noordelijk Malaleisie was het 'smiddags tegen half vier gewoonlijk kamp opzetten en uitblazen van een lange dag stroomopwaarts gaan. In d e droge tijd is de waterstand van de rivieren en jungle kreken laag, waardoor vooral in bochten zandbanken bloot komen te liggen, die een ideale verblijfplaats zijn voor het opslaan van een kamp: naar houding koel, vlakbij het water en beschermd door het open zichtveld.

Terwijl de 'orang asli' het kamp opzetten, kijk ik aan de woudrand wat om mij heen, waarbij mijn aandacht wordt getrokken door een grote school spelende rasbora's die zwemmen in een kristalheldere watergeul tussen zandbank, woudrand. Doodmoe van de inspanning van de gehele zwemmen roeien, in de boot en uit de boot, boot trekken en dragen, blaas ik zittend op een boomstronk even uit. Een grate motvlinder komt geruisloos aanglijden en komt in het water terecht, waar hij hulpeloos blijft spartelen om van de oppervlaktespanning los te komen; hij slaagt daarin niet in en spartelend drijft hij langzaam op de stroming weg. Dan plotseling een luide plons in het water; ik zie een grote groenachtige hagedis razend snel met de stroom mee zwemmen. Hij bereikt de motvlinder, grijpt deze tussen zijn kaken en zwemt weer snel naar de in het water afhangende takken van een boom, waar hij soepel inklimt en dan smakelijk het einde de motvlinder inluidt.

Op de tak, geflankeerd door de bladeren, is hij bijna niet meer te zien; het is dat je weet dat hij daar zit, zo goed is zijn camoeflage! Om hem beter te kunnen bekijken en mogelijk vast te stellen am welke soort het gaat, vang ik hem met een vernuftig apparaatje, dat door mij elkaar geknutseld is. Goed mikkem, aantrekken en spartelend hangt hij hulpeloos aan de punt van het mechanisme, zoals de vlinder tussen zijn kaken enkele minuten geleden

Voorzichtig maak ik hem los; maar hi,j is moedig, bijt in mijn vingers en slaat met zijn staart; het bijten helpt hem, echter niet. Moegestreden rlaat hii zich tensclotte beter bekijken. Duidelijk kuiltje tussen de ogen huid op de rug groenbruin, flanken donkergroen met lichtere strepen, die srhuin naar achter toe verlopen. Body fijngeschubd, langs de kopzijden en op het nekgebied grove schubben; langs de onderkaak wit, kam in de nek over de rug doorlopend tot over de lange donkergeringde staart. Keelzak afzwezig, huidplooover de keel Totalee lengta ca 65 cm. Vooropige beoordeling: Aziatische wateragame, Physignathus cocincinus die ik na het maken van een plaatje weer teruggaf aan Moeder Natuur. Dit was mijn eerste kennisnaking met een wateragame in de vrije natuur: snelle elegante hagedissen met een voorlieffde voor een woonplaats aan het water.

WATERAGAMEN: duivelskunstenaars! . Wateragamen zijn levendige dagaktieve dieren, die buitengewoon goed kunnenn klimmen en zich bijzonder snel kunnen verplaatsen in de bomen, op de grond en in net water, waar zij zich byzonder op hun gemak voelen: dit in tegenstelling tot de meeste hagedissen. Zij koesteren zich graag op een over het water hangende tak in de zon, vanwaar zij soms plotseling n het water duiken omdat hun scherpe blik de beweging van een prooidier waarnam. De waterragame van tropisch Zuidoost Azie (Physignathus cocincinus) is een prima zwemmer, die met staart en poten tegelijk zwemt. Wanneer hij achtervolgt wordt en daardoor het water invlucht. zwemt hij met zwaaiende bewegingen van destaart, terwijl de poten gestrekt langs het lichaam worden gehouden en waarbij hij een respectabele snelheid ontwilkkelt. Als hij zich gedreigd voelt, vlucht hij soms ook het water in en duikt zelfs daarin onder om de vervolger af te schudden.

Op een zonnige ondiepe plaats kunnen zij ook langdurig baden, waarbij de kop tot juist onder de ogen boven water blijft uitsteken. Ook in het water zijn zij voortreffelijk gecamoufleerd door het stromingspatroon langs hun flanken. Wanneer ze over de grond rennen, richten zij het voor lijf zo hoog op dat de voorpoten de grond niet meer raken. De krachtige poten zijn voorzien van stevige puntige nagels, zodat ze een goed houvast vinden aan vrijwel alles wat zij tegenkomen; voortreffelijke klimmers dus Snel in de vlucht, maar even snel in de aanval. Een door hen gekozen prooidier krijgt zelden de kans te onstsnappen, ook niet in het water!

HET VOEDSEL in de vrije natuur en in het terrarium. In de vrije natuur bestaat het voedsel, voor zover thans uit waarnemingen bekend, voornamelijk uit grove insekten zoals spinnen, krekels, sprinkhanen, vlinders, kakkerlakken, kevers en vrijwel alle larven daarvan. Het lijkt gezien hun afmetingen echter niet onmogelijk, dat jonge kikkertjes, piepkleine muisjes en kleine jonge hagedissen ook op hun menu staan.

Voor het houden in een terrarium zal het voedsel in de zomer voor een serieuze liefhebber weinig problemen opleveren, maar in de winter kan wel eens ernstige vormen aannemen. Het is dan ook nodig dat men zich tijdig bezint op het voedsel voor deze dieren, door tegen de herfst de nodige 'doe-het-thuis' voedseldierenkweken op te zetten; zoals grote wasmotten, krekels, sprinkhanen en wormen.

Physignathus cocincinus is voor zover mij bekend een van de weinige wormenetende hagedissen; en daarvan is het tijdig aanleggen van een goede voorraad een 'koud kunstje' als tenminste niet Panotama weer opnieuw met wormrecepten komt voor het 'primitief moderne' menu van verwende fijnproevers.

Fruitvliegjes en dergelijke komen niet in aanmerking; zijn te klein, zien ze niet eens! Maar larven van ce grote wasmot (Galleria mellonella) en flinke imago's daarvan zijn ideaal, vooral bepoederd met Gistocal of andere kalkrijke vitaminehoudende preparaten; terwijl ook meelwormen en meeltorren een prima voedsel zijn. Soms nemen deze dieren ook fijne reep jes vlees aan. Kontrole van de hoeveelheid voedsel die wordt opgenomen is bij deze wateragamen al heel eenvoudig, omdat ze na enkele weken hun na tuurlijke schuwheid afleggen en dan uit de hand komen eten, waardoor bij de verzorging kontrole als het ware automatisch tot stand komt - als ten minste de minimum-feeling voor dierenverzorging aanwezig is. Gelukkig zijn tegenwoordig in goede gerenommeerde dierenspeciaalzaken diverse soorten levend voer, als krekels, sprinkhanen, wasmotten, wasmotlarven en maden te koop, zodat het voedsel niet eenzijdig meer behoeft te zijn. Vliegemaden, ook te koop in hengelsportzaken, kunnen we laten verpoppen totdat de vliegen uitkomen, die dan bestoven met een kalkvitamine preparaat graag door de wateragamen warden gelaagd bij wijze van afwisseling.

GEEF ZE DE RUIMTE in een aqua-terarium Zolang wateragamen jong zijn en nag niet volledig uitgegroeid, tot bijv. 28 cm gemeten van kop tot het puntje van de staart, kunnen zij nog wel in een terrarium van 80x40x40 worden gehouden. Bij een goede verzorging echter zullen zij snel groeien en dan afmetingen bereiken van 35 cm tot 55 cm, waarbij de kam over nek, rug en staart zichtbaar groeit. Het is dan vanzelfsprekend dat ook het terrarium groter zal moeten worden. Volledig uitgegroeid bereiken deze fraaie dieren een lengte van 75 tot 85 cm, waardoor een ruimte van 170x55x115 cm met een flink waterdeel toch wel een vereiste is. Eigenlijk kan zo'n aquaterrarium niet groot genoeg zijn.